Artyści
Karol Badura ur. 19.09.2017 - zm. 19.09.2017
Karol Badura - malarz, pisarz, poeta, nauczyciel, oficer 2 Korpusu Wojska Polskiego oraz korespondent wojenny armii Andersa; ur. w 1907 roku w Aleksandrowicach – zm. w 1983 roku w Rzymie. W dwudziestoleciu międzywojennym uczył w szkołach na Śląsku Cieszyńskim, studiując jednocześni w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Studia przerwał wybuch wojny. Kontynuował je później, jak wielu innych artystów z armii Andersa, w Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Rzymie, gdzie dyplom uzyskał w 1946 roku.
W 1939 uciekł z Górnego Śląska na Wschód, do Lwowa, gdzie został aresztowany i wywieziony do łagru. Na mocy układu Sikorski-Majski skorzystał z amnestii i przyłączył się do armii Andersa. Wraz z jej 2 Korpusem przeszedł cały szlag bojowy. Brał udział w walkach o Monte Cassino, co utrwali w licznych szkicach i wierszach. W czasie wojny swój warsztat doskonalił też, wykonując szkice do utworzonego w 1943 roku pisma „ Sitwa”.
Jego praca wykonana na konkurs „Bitwa o Monte Cassino” w 1957 roku, została uznana przez Komisję za najlepszą spośród 500 nadesłanych tam dzieł i otrzymała pierwszą nagrodę.
Z Włoch wyemigrowała do Argentyny z żoną, znaną w tym kraju malarką Vittorią Benassai, d Mieszkał tam w latach 1948-1953, gdzie utrzymywał się, pracując jako drwal i stolarz. Nie porzucił jednak malarstwa, któremu poświęcał wolny czas. Jego sytuacja zmieniła w 1953 się po indywidualnej wystawie twórczości w prestiżowej galerii Van Riel w Buenos Aires, która sprawiła, że został doceniony tu w końcu jako artysta. Wyrazem uznania było przyznanie Badurze „Wielkiej Nagrody Argentyny”.
W 1953 roku wrócił z powrotem do Rzymu. Nie bez pewnych trudności po kilku latach nieobecności, odbudował swoją pozycję i związał się z tutejszym środowiskiem artystycznym. O jego pozycji i uznaniu świadczy indywidualna wystawa jego prac, zorganizowana w renomowanej galerii „Il Camino”, w 1962 roku. Badura był też jednym z niewielu Polaków przyjętych jako honorowy członek do Academii Tiberiana. Otrzymał we Włoszech liczące się nagrody Leonarda a Vinci i Dantego Alighieri.
Po II wojnie odwiedził Polskę tylko raz. Z tej podróży przywiózł garstkę cieszyńskiej ziemi, która spoczęła wraz z nim na cmentarzu w Prima Porta pod Rzymem, gdzie został pochowany
Jego pracę pokazano w Polsce w latach 70. XX wieku na kilku wystawach w Bielsku Białej i Cieszynie. Po jego śmierci w 1985 odbyły się też dwie retrospektywne wystawy, jedna w Galerii Kordegarda w Warszawie, druga w Galerii Awangarda we Wrocławiu.
Twórczość
Badura jako malarza interesował nie człowiek, lecz pejzaż. Przed wojną studiował i utrwalał na swych płótnach widoki Beskidów. Niestety ze szkiców i obrazów z tej młodzieńczej, przedwojennej zachowało się praktycznie niewiele.Malarstwo Badury należy do szeroko pojętego koloryzmu, popularnego w Polsce przed drugą wojną światową, natomiast na emigracji konsekwentnie kontynuowanego również po jej zakończeniu. W swoich obrazach zajmowała się przed wszystkim pejzażem, widokami miast i architekturą. Jego kompozycje wyróżniają się kubizującą formą, część z nich ocierają się o abstrakcję malarską, nawiązują do postimpresjonizmu. W niektórych pracach artysta odwołuje się do zgeometryzowanych pejzaży Paula Cezanne’a, nie rezygnując przy tym z lekcji koloryzmu.
Literatura:
Sienkiewicz Jan Wiktor, Artyści Andersa „Continuità e novità”, Warszawa-Toruń 2013 (tam: szczegółowa literatur dotycząca pracy artystycznej malarza)
Katalog wystawy Karol Badura 1907-1983, pod red. Piotra Posledni, Galeria Kordegarda w Warszawie, Warszawa 1985
http://pisk.jezuici.pl/files/2018/01/23.pdf, dostępne 11.09.2018
http://www.bielsko.biala.pl/kalendarz/artykuly/47/szron-z-beskidzkiej-ziemi, dostępne 11.09 2018
